Nadmierne spożycie cukru doprowadziło do plagi problemów zdrowotnych takich jak cukrzyca, nadwaga i otyłość. Jednocześnie można zaobserwować zwiększającą się świadomość społeczeństwa w zakresie zdrowych zamienników dla szkodliwych produktów. Alternatywy dla białego cukru stały się jednym z najszerzej omawianych tematów ostatnich lat. Zestaw zamienników dla „białej śmierci” znacząco się powiększył, a jednym z najlepiej poznanych produktów jest ksylitol.
Ksylitol – kalorie
Ksylitol, to słodzik pochodzenia naturalnego. Należy do grupy polioli, czyli alkoholi cukrowych. Występuje naturalnie w owocach, takich jak truskawki, śliwki, maliny oraz w warzywach (np. w kalafiorze). Warto zwrócić uwagę, że wszystkie te produkty mają niewielką ilość kcal. Ksylitol jest pozyskiwany z hemiceluloz obecnych w nalotach kukurydzy, łuskach migdałowych lub w korze brzozy. To właśnie tej ostatniej zawdzięcza swoją nazwę.
Wyglądem niczym się nie różni od białego cukru, ale na tym podobieństwa między nimi się kończą. Ksylitol ma o 40% mniej kalorii niż sacharoza i ze wszystkich polioli ma najsłodszy smak, graniczący ze słodyczą sacharozy. Podczas gdy w 100 g. białego cukru znajduje się 405 kalorii, 100 g. ksylitolu dostarcza ich zaledwie 240. Choć przy takich ilościach różnice mogą się nie wydawać imponujące, wystarczy te wartości odnieść do ilości cukru w świątecznych wypiekach. Dopiero wtedy mamy wyobrażenie o ilości zaoszczędzonych kalorii.
Ksylitol – właściwości zdrowotne
Jednak to nie ilość kcal decyduje o jego zdrowotnych właściwościach. Jest zdecydowanie czymś więcej niż zwykłym środkiem słodzącym. Wyniki badań dowodzą korzystnych efektów jego stosowania. Wśród najważniejszych z nich należy wymienić:
– niski indeks glikemiczny – wskaźnik glikemiczny ksylitolu wynosi 8, co sprawia, że stosowanie go nie powoduje gwałtownych wahań stężenia glukozy we krwi. Ma to ogromne znaczenie w przypadku osób chorujących na otyłość, nadwagę i cukrzycę. Dla porównania: indeks glikemiczny białego cukru wynosi aż 70, co zapewnia mu (niezbyt zaszczytne) miejsce wśród produktów powodujących gwałtowne skoki cukru we krwi.
– działanie bakteriobójcze – jako jedyny z polioli ma korzystny wpływ na florę jamy ustnej. Badania potwierdzają znaczący wpływ cukru brzozowego na paciorkowce znajdujące się w jamy ustnej. W związku z tym, że ksylitol nie jest metabolizowany przez bakterie płytkowe (w przeciwieństwie do sacharozy), może przyczyniać się do mineralizacji szkliwa oraz zmniejszenia płytki nazębnej. Jest świetnym rozwiązaniem w przypadku dzieci i osób dorosłych, które nie mają wystarczających sprawności manualnych i w sytuacjach, gdy nie można nadzorować ich szczotkowania. Ksylitol podstawowym składnikiem nietoksycznych past do zębów oraz gum do żucia.
– mineralizację i remineralizację kości – ksylitol zwiększa przyswajanie wapnia, dlatego może być stosowany zarówno w profilaktyce osteoporozy, jak i u dzieci powyżej 3-ego roku życia, wspierając kształtowanie się ich układu kostnego.
– utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej – dzięki odczynowi zasadowemu, ksylitol przyczynia się do zachowania optymalnego stężenia jonów wodoru w organizmie. Utrzymanie prawidłowego Ph jest niezwykle istotne w zapobieganiu rozwojowi bakterii i grzybów. Z kolei biały cukier, ze względu na właściwości zakwaszające, jest dla nich idealną pożywką.
Ksylitol – cena
Ceny ksylitolu mogą się od siebie różnić w zależności od jego pochodzenia. Miano prawdziwego ksylitolu przypadło ksylitolowi fińskiemu i to jemu zawdzięcza się prozdrowotne właściwości, które potwierdza szereg badań. Dlatego zanim zapadnie decyzja o zakupie, warto zwrócić uwagę, czy producent zaznaczył kraj pochodzenia cukru brzozowego. W przeciwnym razie ryzykujemy zakup wyrobu chińskiego, który ma niewiele wspólnego z oryginałem.